A TALE OF TWO CITES - CÂU CHUYỆN VỀ HAI THÀNH PHỐ

A TALE OF TWO CITES - CÂU CHUYỆN VỀ HAI THÀNH PHỐ

 

“It was the best of times, it was the worst of times” - Charles Dickens

Tôi đến Thượng Hải vào những ngày đầu tháng 8. Thượng Hải của năm 2014 không còn là Thượng Hải của những năm 30 thế kỷ trước, Thượng Hải kinh thành hoa lệ ngày xưa. Thượng Hải của Châu Nhuận Phát trong “Máu Nhuộm Bãi Thượng Hải”.  Thượng Hải của những kiều nữ Trung Hoa thân hình bó sát trong chiếc áo dài Thượng Hải Kỳ Bào "Shanghai Qipao” đã mang tên thành phố đi khắp nơi trên thế giới. 

Thượng Hải năm 2014 là Thượng Hải thành phố lớn nhất thế giới 24 triệu dân. Thượng Hải kinh đô tài chính nhất nhì châu Á. Thượng Hải của những toà nhà chọc trời như New York, của tháp truyền hình Oriental Pearl TV Tower, của Shanghai Tower 121 tầng 2073 ft chọc thủng trời xanh. Thượng Hải của khu Đặc Quyền Kinh Tế  "Free Trade Zone”, nơi duy nhất ở Trung Quốc mà dân Facebook, Google, Twitter tha hồ chạy đầy đường mà không hề bị cột cẳng bó tay. Thượng Hải năm 2014 là Thượng Hải tân kỳ, Thượng Hải biểu tượng sức mạnh tuyệt đối của một cường quốc đang lên!

Vậy mà du khách đến thăm Thượng Hải vẫn tìm đến The Bund (Wai Tan) trước đã. The Bund là khu phố cổ dọc bờ sông Huangpu, nơi có những toà nhà lịch sử xây hồi đầu thế kỷ trước, những kiến trúc đẹp mê hồn của Roman, Art Deco, Gothic, Renaissance, của Baroque, Neo-Classical, hay Beaux-Arts, vẫn còn được giữ y nguyên. Nằm bên kia bờ sông đối diện với The Bund là Pudong thành phố mới của Thượng Hải với những rừng nhà chọc trời cao chất ngất. Đến với The Bund rồi mới thấy vì sao Thượng Hải khi xưa được gọi là “Paris of the East” Ba Lê của Phương Đông. Nét cổ kính lãng mạn, vẻ yêu kiều quyến rũ, hồn muôn năm cũ của thành phố hoa lệ ngày xưa vẫn còn đây, dù Thượng Hải đã nhiều lần thay da đổi thịt. 

Tôi lại nhớ đến Sài Gòn của mình. Nhà thờ Đức Bà, Bưu điện Sài Gòn, Nhà Hát Lớn, Toà Đô Chánh, Thương xá Tax, Passage Eden, những kiến trúc cổ xưa đã từng một thời làm nên danh tiếng Hòn Ngọc Viễn Đông. Tôi nhớ Thương xá Tax, nơi mà hồi nhỏ tôi mê vào đó vô cùng vì có cái cầu thang máy cuốn duy nhất ở Sài Gòn biết chạy lên chạy xuống! Sài Gòn của tôi hồi xưa, Hòn Ngọc Viễn Đông cũng đâu có thua kém gì Thượng Hải, Paris của Phương Đông của một ngàn chín trăm hồi đó!

Khu Eden đã bị đập bỏ, thương xá Tax nghe nói cũng sắp bị phá đi, nhường chỗ cho những toà nhà cao tầng chót vót. Diamond Plaza mọc lên sau lưng nhà thờ Đức Bà không che dấu nổi sự kệch cỡm ngượng nghịu của một gã trọc phú tập tễnh làm thơ. Trong khi khắp nơi trên thế giới người ta cố gắng gìn giữ chắt chiu quá khứ, thì ở nơi đây những kẻ không biết cội nguồn lại nhân danh tiến bộ, văn minh, đổi mới, để đập phá không thương tiếc những nét đẹp văn hoá ngày xưa.

"It was the best of times, it was the worst of times, it was the age of wisdom, it was the age of foolishness, it was the epoch of belief, it was the epoch of incredulity, it was the season of Light, it was the season of Darkness, it was the spring of hope, it was the winter of despair, we had everything before us, we had nothing before us, we were all going direct to Heaven, we were all going direct the other way" -  A Tale of Two Cities

Sài Gòn một thời để yêu và để chết. Sài Gòn một thời điêu linh. Những căn nhà, những góc phố cổ xưa của thành phố này dù mai đây có mất đi vì những oan khiên của ngu dốt và ảo ảnh, thì Sài Gòn vẫn còn đó. Trong ký ức. Trong hoài niệm. Trong nỗi nhớ. Của tôi. Và của những người đã có một thời sinh ra và lớn lên ở nơi đây...

Dương Thanh Phong - 8/31/2014