CHÀO ĐÓN NĂM MỚI
Auld Lang Syne - Audio Auld Lang Syne - Video
Giai Thoại
Về Khúc Nhạc Giao Thừa
Bài
hát AULD LANG SYNE
Ở Hoa
Kỳ, dân chúng vào nửa đêm giao thừa dương lịch thường thức khuya để
xem TV Chương Trình đón năm mới ở Quảng Trường Time Square ở New York, chủ đích
là coi cảnh dân chúng theo dõi quả cầu tụt xuống theo 12 tiếng chuông đồng hồ để
rồi tưng bừng hát mừng một năm mới bằng bài hát Auld Lang
Syne.
Rất nhiều người Việt Nam thắc mắc chung
quanh bài hát này vì họ quen nghe điệu hát quen thuộc nầy qua bài hát Tạm Biệt
hay Ce n'est qu'un au-revoir! mỗi khi chia tay bãi trường hay tan Lửa
Trại Hướng Đạo. Điệu hát này con nít Việt Nam nhại ý đổi lời là: Ò e, con ma
đánh đu, Tạc zăng nhảy dù Zôrrô bắn
súng!
chết cha con ma nào đây, thằng Tây hết
hồn, thằn lằn cụt đuôi".
Điều rất lạ
thứ nhất là, dù là thiên hạ không biết chút xíu gì về tiếng Tô Cách Lan, nhưng
điệu nhạc của nó bình dị quyến rũ thấm dễ dàng vào tâm trí khiến
người ta nghe vài lần là thuộc ngay, có thể nói hát mà không hiểu
lời ca nhưng cảm thấy hay, điều này thật lạ
lẫm.
Kỳ thực, bài này gốc gác từ xứ
Tô Cách Lan nhưng lại mang rất nhiều cái lạ. Chữ Auld Lang Syne nếu dịch ra
tiếng Anh là Times Gone by nghĩa là nói theo tiếng Việt là Cái thủa năm xửa năm
xưa, mà nói theo giọng Nam kỳ xứ Việt là Hồi
Nẵm.
Cái lạ lớn
thứ hai là bài hát này được phổ biến hầu như khắp hoàn cầu nhưng lại được hát
vào những dịp khác nhau.
Và cái lạ
thứ ba là nguyên thủy của bài hát là dùng để ''mừng đón'' một điều
vui mới đến, nhưng về sau nó lại được sử dụng để ngậm ngùi ''tiễn đưa'' một điều
luyến tiếc.
Bài Auld
Lang Syne ban đầu là do Thi Sĩ trứ danh của xứ Tô Cách Lan tên là
Robert Burns chuyển ký và in ra dựa vào một bài du ca dân dã
của xứ này. Robert Burns đưa ra một bản chép của bài
ca nguyên thủy đến Viện Bảo Tàng Anh với câu ghi chú: "Bài hát sau đây,
một bài hát rất cổ, cổ nhất trong những bài xưa cổ và chưa bao giờ được in ra và
ngay dù xuất hiện dưới dạng bản thảo cho đến lúc tôi ghi ra từ tiếng hát một cụ
già, điều này đã đủ khiến cho người ta tin cậy".
Nhưng điệu ca mà ông Burns chuyển ký ra không phải là điệu hát ngày nay.
Nhưng điệu ca mà ông Burns chuyển ký ra không phải là điệu hát ngày nay.
Auld Lang
Syne dịch theo từng chữ Tô Cách Lan ra Anh ngữ là Old Long Since, được Robert
Burns dịch là Times Gone By. Nói theo tiếng Việt, tôi nghĩ thích hợp hơn cả dịch
là ''Năm xưa, năm xửa, năm xưa''.
Đại ý
của bài Ca Dao Tô Cách Lan này là hai người bạn thân
rất lâu không gặp nhau rồi rủ nhau nhậu bia, nhậu rượu, nhưng với điều kiện tiền
ai nấy trả. Hai ông cùng lè nhè nhắc lại bao nhiêu chuyện cũ thuở năm xưa năm
xửa như: Nào là cùng nhau leo đồi, nào là cùng nhau lội suối...Cứ nhắc xong một
kỷ niệm thì họ lại cùng nâng ly nốc cạn. Uống cho đến say thì thôi.
Lời ca Việt
tếu Ò e con ma đánh đu đúng âm điệu nguyên thủy vì người Tô
Cách Lan đã dùng cây kèn bagpipe để thổi.
Theo phong
tục cổ truyền của xứ Tô Cách Lan, người dân đã hát bài
này vào dịp Giao Thừa Năm Mới hay
Hogmanay.
Người phổ biến bài này bằng
cách chơi nó vào dịp Giao Thừa Tết Dương Lịch trong những buổi phát thanh thường
niên kể từ năm 1929 là Nhạc Trưởng Guy
Lombardo.
Bài
Auld Lang Syne rõ ràng tỏ sự vui mừng gặp lại nhau sau bao nhiêu năm xa cách,
nâng ly nhắc lại chuyện xưa. Áp dụng vào tiệc rượu Tất Niên Giao Thừa thì rất
đúng, vì đây là dịp sum họp bè bạn. Nhưng khi nó lan truyền ra các xứ khác, thì
nó được hát với cách áp dụng rất khác nhau.
* Ở Đài
Loan, bài này hát vào dịp sinh viên tốt nghiệp và đám tang, tượng trưng cho
sự chấm dứt hay vĩnh biệt.
*Ở
Nhật, vài tiệm siêu thị chơi bản này để nhắc nhở khách hàng giờ đóng cửa.
*Ở Anh
Quốc, bài này cử vào lúc bế mạc của Đại Hội thường niên về Mậu
Dịch.
* Ở Hàn
Quốc, trước khi có bài Quốc Thiều Aegukga (Ái Quốc Ca) hiện nay, thì họ dùng
điệu này làm Quốc Thiều với lời tiếng Hàn.
Trường hợp
xứ Maldives cũng giống vậy: Đó là bản Gaumii Salaam nhạc Auld Lang Syne với lời
đặt theo thổ ngữ.
* Ở Ấn
Độ, trong Quân Lực xứ này, khi tiễn toán quân Tân Binh tuyển mộ diễn hành
rời khán đài, thì bài này cử lên và toán lính phải đi thật chậm.
* Dân Việt Nam còn nhớ bài Auld Lang Syne cũng
được vào phim ảnh như là nhạc chủ đề như cuốn phim La Valse dans
l'Ombre/Điệu Luân vũ trong Bóng mờ với Robert Taylor
và Vivien Leigh. Mời xem một đoạn trong phim:
Mời coi lại vài đoạn trong phim,
với hình ảnh Vivien Leigh và Robert Taylor
, nhớ lại một thời ở Saigon bao nhiêu lần đến Rạp Lê Lợi coi đi coi
lại phim
này...
http://www.yourepeat.com/g/vivien+leigh+waterloo+bridge
http://www.yourepeat.com/g/vivien+leigh+waterloo+bridge
Mời nghe bản Valser Dans L'Ombre("Farewell Waltz") rất xưa, trên đĩa 45 vòng, do ca sĩ Marie José hát tiếng Pháp, năm 1945, trong link này:
Bài Auld
Lang Syne đúng là một điệu hát rất hay, rất lạ và cực kỳ thân quen
với hầu như với tất cả mọi người, trong mọi trường hợp, dùng sao
cũng thích hợp: đón mừng và buồn tiễn nhau đi. Đây là
bài nhạc trứ danh mang giá trị vượt thời gian và không gian, mỗi lần nghe lại là
mỗi lần nhớ một thời... và cái hay của bản nhạc với lời ca xa xưa nhưng có
thể
mấy ai thấu hiểu sự kỳ bí hấp dẫn
về nó cả như câu nói của người Anh: ''the song that nobody
knows''.
No comments:
Post a Comment